Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza we Wrocławiu

Sprawozdanie za rok 2021

Profil instytucji

1.      Nazwa instytucji: Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza we Wrocławiu

2.      Formalny profil działalności Instytucji - zgodnie z art. 2 Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej: biblioteka

3.      Główny profil działalności Instytucji: literatura

4.      Obszary tematyczne, w których Instytucja prowadziła działalność:

a.      Edukacja kulturalna

b.      Animacja kultury

c.       Inicjowanie aktywności społecznej

d.      Generowanie dostępu do wiedzy

e.      Działalność wystawiennicza i ekspozycyjna

f.        Promocja czytelnictwa

5.      Wiodące w 2021 roku obszary tematyczne:

a.      Edukacja kulturalna

b.      Generowanie dostępu do wiedzy (kursy, szkolenia, wypożyczanie zbiorów)

c.       Promocja czytelnictwa

6.      Stałe miejsca realizacji działalności Instytucji we Wrocławiu:

a.      Główna siedziba: Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu; ul. Sztabowa 98; 53-310 Wrocław

b.      Sieć 39 filii bibliotecznych oraz Centrum Biblioteczno-Kulturalne FAMA i MultiCentrum obejmuje cały Wrocław i jest połączona zintegrowanym systemem bibliotecznym ALEPH oraz multiwyszukiwarką PRIMO, umożliwiającą przeszukiwanie zasobów biblioteki w jednym miejscu.

7.        Liczba pracowników w przeliczeniu na etaty oraz liczba osób współpracujących z Instytucją na podstawie umów cywilnoprawnych – ponawianych minimum dwukrotnie lub trwających dłużej niż 3 miesiące.

a.      Pracownicy etatowi - liczba osób: 186

b.      Pracownicy etatowi - liczba etatów: 181,75

c.       Współpracownicy pozaetatowi w tym prowadzący działalność gospodarczą w instytucji (w okresie min. 3 m-cy w tym umowy ponawiane - chodzi o osoby stanowiące część potencjału organizacyjnego instytucji) - liczba osób: 29

8.      Liczba wolontariuszy zaangażowanych w pracę Instytucji: 60

9.      Struktura budżetu Instytucji w roku 2020 ze względu na źródła finansowania (wg stanu na 31.12.2021):

a.      Dotacja podstawowa instytucji (w tym miejska): 89%

b.      Dotacje celowe: 4%

c.       Środki z krajowych programów grantowych: 2%

d.      środki z programów europejskich: 0%

e.      środki spoza sektora finansów publicznych (niezależni sponsorzy, donatorzy): 4%

f.        Przychody z działalności (z biletów, wynajmów, inne): 1%

g.      Pozostałe: 0%

10.  Całkowity budżet Instytucji w zł: 17 957 449,85

11.  Zgromadzone środki własne Instytucji do swobodnej dyspozycji (nadwyżka pozostająca na koncie instytucji): 315 258,52 zł

12.  Wysokość funduszu rezerwowego w dyspozycji Instytucji: nie jest tworzony

13.  Kanały komunikacji,  którymi posługuje się Instytucja:

a.      Strona główna MBP we Wrocławiu. Liczba unikalnych użytkowników - 243 006

b.      Strona Centrum Biblioteczno-Kulturalnego FAMA; liczba unikalnych użytkowników -  18 474

c.       Profil MBP na Facebooku - 7343 polubień

d.      Newsletter MBP; liczba subskrybentów - 4 392

e.      Pozostałe komunikatory:

·         Profile Facebookowe -9, w tym z największą ilością polubień:

·         Instagram – 9, w tym z największą ilością obserwujących:

  • §  Instagram Filii nr 58 – Mediateka - 1 275
  • §  Instagram MBP - 1 027
  • §  Instagram Filii nr 22 - 1 475

·         YouTube MBP – 397 subskrybentów

·         YouTube CBK FAMA – 117 subskrybentów

Opis działań

1.      Cele strategiczne Instytucji w 2021 roku.

    1. Docieranie do nowych grup odbiorców, pozyskanie grantów i strategicznych dla rozwoju instytucji partnerów.
  • Poprzez realizację projektów: LEMiada i Bajki Robotów. Kreatywnie, dofinansowanych przez MKIDN, pozyskano uwagę nowych odbiorców.
  • Wyspa Książka – kierunek Północ - zdobycie grantu i podpisanie umowy na realizację projektu dofinansowanego w ramach Działania 2 Poprawa dostępu do kultury i sztuki Programu Kultura w ramach Mechanizmu Finansowego EOG 2014-2021. Pozyskanie strategicznego partnera z Polski Fundacji Czas Dzieci, lokalnego partnera Fundacji Go’nAct, nawiązanie międzynarodowych kontaktów branżowych ze Stord Kulturhus i Biblioteką w Norwegii, BookTrust w UK oraz współpraca z Instytutem Książki pozwoliły na realizację Międzynarodowej Debaty: Jak zdobyć publiczność czytelniczą oraz organizację Dnia Polskiego na Festiwalu Falturiltu w Norwegii.
  • Międzypokoleniowy Festiwal Ojce i Dziatki koordynowany przez Fundację Czas Dzieci, a realizowany w pięciu filiach we współpracy z edukatorami z MBP.
  • Udział w międzynarodowych Festiwalach związanych z rozwojem technologii w obszarze IT, VR i AR : Digital Festiwal i Immersion AR/VR Festiwal – prezentacja działań edukacyjnych w oparciu o wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość wykorzystywanych przez CI Przejście. Pozyskanie licencji na pokazy polskich filmów realizowanych w technologii VR m.in.: „Wiktoria 1920”, „Dża-Dża” „Nie kochać w taką noc”.
    1. Zapewnienie mieszkańcom dostępu do literatury i innych tekstów kultury poprzez systematyczny zakup, opracowanie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych w 39 filiach.
  • Zapewnienie dostępu do 851 240 egzemplarzy zbiorów w filiach oraz zdalnego dostępu do 77 018 ebooków, 7 978 audiobooków i 38 692 podcastów na różnych platformach: IBUK LIBRA (literatura specjalistyczna z różnych dziedzin wiedzy), EBSCO eBooks Public Library (literatura w językach obcych), EBSCO eBooks Open Access Monograph Collection i po raz pierwszy od listopada 2021 r. EMPIK GO.
  • zakup większej niż w 2020 r. liczby nowości dzięki środkom pozyskanym z Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa.
  • Opracowanie i udostepnienie fanom fantastyki ponad 5 100 egzemplarzy literatury fantastycznej przekazanej przez Stowarzyszenie Vratislavia Fantastica.
    1. Utrzymanie i budowanie nowych relacji z użytkownikami poprzez realizację programu działań on-line oraz działań w przestrzeni miasta z zakresu edukacji kulturalnej i promocji literatury połączonych ze sprawdzonymi hybrydowymi rozwiązaniami.
  • Vlog promujący nowości wydawnicze „Z Mediateki”, 19 odcinków, oglądający: 10 000 osób oraz cykl 10 filmów ”Nowości w kadrze” tworzony we współpracy z różnymi filiami;
  • Realizacja cyklicznych festiwali i działań: Cyrkowy Festiwal Podwórkowy CYRKOPOLE WROCŁAWSKI FESTIWAL PODRÓŻNICZY IM. OLGIERDA BUDREWICZA RÓWNOLEŻNIK ZERO, FEMINATYWA POLSKO-UKRAIŃSKA
  • Ustanowienie roku 2021 Rokiem Tadeusza Różewicza oraz  nadanie przez Radę Miejską Wrocławia imienia Tadeusza Różewicza Miejskiej Bibliotece Publicznej było impulsem do realizacji cyklu wydarzeń popularyzujących wśród różnych grup odbiorców twórczość i sylwetkę patrona.
  •  Stopniowe budowanie oferty dostępnej w kontekście ustawy o dostępności, nawiązanie kontaktu i komunikacja z osobami ze szczególnymi potrzebami. Szkolenia dla pracowników.
      • Umożliwienie osobom głuchym lub słabosłyszącym korzystanie z pomocy tłumacza języka migowego w 4 filiach w różnych częściach miasta oraz zdalnie przez połączenie z tłumaczem, a za jego pośrednictwem z bibliotekarzem.
      • Cykl 10 warsztatów /spotkań, w których wzięło udział 209 pracowników w ramach projektu Biblioteka dostępna dla wszystkich, dofinansowanego ze środków MKIDN
      • Dbałość o zapewnienie w publikowanych materiałach napisów i obecności tłumacza języka migowego.

2.      Kluczowe dla Instytucji działania, wydarzenia, projekty w 2021 r.

  • Poprzez realizację projektów: LEMiada i Bajki Robotów. Kreatywnie, dofinansowanych przez MKIDN, pozyskano nowych odbiorców. Projekty realizowane w różnych miejscach miasta i adresowane do różnych grup odbiorców: od najmłodszych, po dorosłych i seniorów. Multidyscyplinarne warsztaty z zakresu edukacji filmowej, muzycznej, graficznej, cyfrowej i projektowania przestrzennego inspirowane „Bajkami Robotów” Stanisława Lema, stymulowały kreatywność, podnosiły kompetencje cyfrowe i aktywizowały twórczo uczestników. Wykorzystanie nowych technologii i niekonwencjonalnych metod pracy sprawiło, że oferta spotkała się z dużym zainteresowaniem odbiorców.
  • Wyspa Książka – kierunek Północ - zdobycie grantu i podpisanie umowy na realizację projektu dofinansowanego w ramach Działania 2 Poprawa dostępu do kultury i sztuki Programu Kultura w ramach MF EOG 2014-2021. Celem jest poprawa dostępu do kultury, poprzez angażowanie rodzin i grup rówieśniczych w twórcze wspólne działania w obszarze literatury oraz podniesienie kompetencji pracowników w zakresie edukacji czytelniczej i docieraniu do nowych grup odbiorców. Pozyskanie strategicznego partnera Fundacji Czas Dzieci, lokalnego partnera Fundacji Go’nAct, nawiązanie międzynarodowych kontaktów branżowych z Stord Kulturhus i Biblioteką w Norwegii, BookTrust w UK i współpraca z Instytutem Książki pozwoliła na realizację Międzynarodowej Debaty Jak zdobyć publiczność czytelniczą?, Dnia Polskiego na Festiwalu Falturiltu w Norwegii.
  • Międzypokoleniowy Festiwal Ojce i Dziatki koordynowany przez Fundację Czas Dzieci, a realizowany w pięciu filiach MBP, to niezwykłe festiwalowe wydarzenia dla dzieci i ich opiekunów: spotkania z autorami, warsztaty artystyczne, spacery, gry literackie i interaktywne wystawy. Trwałym efektem jest naziemny mural przed Biblioteką GRAFIT, który powstał w czasie warsztatów komiksowych z Tomaszem Samojlikiem – autorem cyklu o Żubrze Pompiku.
  • Udział w międzynarodowych Festiwalach związanych z rozwojem technologii w obszarze IT, VR i AR : Digital Festiwal i realizacja oferty edukacyjnej CI Przejście w ramach Nocy Innowacji; Immersion AR/VR Festiwal – prezentacja działań edukacyjnych w oparciu o wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość wykorzystywanych przez CI Przejście. Pozyskanie licencji na pokazy polskich filmów realizowanych w technologii VR m.in.: „Wiktoria 1920”, „Dża-Dża” „Nie kochać w taką noc”.
  • Realizacja cyklicznych festiwali:

§  Cyrkowy Festiwal Podwórkowy CYRKOPOLE to największe międzynarodowe przedsięwzięcie artystyczne na Psim Polu. W tegorocznej edycji (25-27.06.2021 r.) brali udział tylko polscy artyści. Festiwal w 2021 r. miał 6 lokalizacji, 49 bezpłatnych spektakli i występów artystycznych, 10 bezpłatnych warsztatów i animacji dla dzieci, 8 godzin Highline – chodzenia po linie. Publiczność tegorocznej edycji była najliczniejsza ze wszystkich dotychczasowych.

§  WROCŁAWSKI FESTIWAL PODRÓŻNICZY IM. OLGIERDA BUDREWICZA RÓWNOLEŻNIK ZERO  IX edycja / Kontynent – Ameryka Południowa (10 – 20 lutego 2021)-online. Realizatorzy postawili akcent na relacje LIVE z Chile, z Kolumbii, 3 wejścia Studia Festiwalowego. Podczas Festiwalu odbyło się 20 spotkań z 15 z Podróżnikami,  4 warsztaty rodzinne i warsztaty kulinarne. Partnerem Festiwalu jest miasto Wrocław.

§  FEMINATYWA POLSKO-UKRAIŃSKA - Druga edycja festiwalu odbyła się w dniach się 20.08.-1.10.2021 w formule hybrydowej. Festiwalowi goście mogli wysłuchać rozmów w warunkach konferencyjnych i plenerowych (spotkania odbywały się, m. in., w historycznych wrocławskich dziedzińcach Ossolineum i Arsenału). Liczba uczestników fizycznych: 220 osób. Liczba wyświetleń online (łącznie 6 paneli): 2495. Transmisje w języku polskim na profilu Feminatywy: www.facebook.com/feminatywa, a w języku ukraińskim na stronie ukraińskiego PEN CLUBU oraz Instytutu Strategii Kultury (facebook.com/csilviv oraz facebook.com/penclubua).

  • §  Ustanowienie roku 2021 Rokiem Tadeusza Różewicza oraz nadanie przez Radę Miejską Wrocławia imienia Tadeusza Różewicza Miejskiej Bibliotece Publicznej stało się to impulsem do przygotowania cyklu wydarzeń popularyzujących twórczość i sylwetkę patrona m.in.:
  1. Akcja „Zabierz sobie wiersz” – obecna w 39 filiach. Kolekcja zakładek do książek z wierszami Tadeusza Różewicza i grafikami Beaty Walkowiak.
  2. Cykl 4 etiud filmowych (pantomimicznych) – „Gesty poety” na kanwie fotografii Adama Hawałeja i poezji Tadeusza Różewicza. Cykl ilustrował przyjaźń łączącą wrocławskich twórców: Tadeusza Różewicza, poetę, dramaturga, scenarzystę i Henryka Tomaszewskiego, aktora, reżysera i twórcę Wrocławskiego Teatru Pantomimy. Publikacja w TVP Kultura i Polonia. Promocja w 5 Instytutach Polskich (Słowacja, Hiszpania, Rumunia, Rosja, Izrael).
  3. Internetowa wystawa - „Tadeusz Różewicz – poeta obecny”– zdjęcia ze świata. Fotografie obcojęzycznych wydań utworów T. Różewicza nadesłane z bibliotek na całym świecie.
  4. Utworzenie kolekcji obcojęzycznych wydań utworów T. Różewicza w Bibliotece GRAFIT, które przekazała Bibliotece wnuczka Poety – Julia Różewicz.
  • § MBP angażuje się w akcje ogólnopolskie, takie jak Mała Książka –Wielki człowiek. Kampania adresowana do przedszkolaków , w ramach której wydano: 367 pakietów książeczek i 364 karty. Równie istotne są programy miejskie, jak Wyprawka Wrocławska, do której przekazano 1950 sztuk broszur NA DOBRY POCZĄTEK wraz z kartami bibliotecznymi czy działalność Klubów Rodzica. Kluby Rodzica zrealizowały 113 wydarzeń w 11 Filiach, w których udział wzięły 2213 osoby, w tym 1136 dzieci. Przygotowano również cykl zajęć relaksacyjnych dla młodzieży w ramach projektu „WYLOGUJ SIĘ”. Program powstał w oparciu o zmodyfikowane metody Schulza i Jakobsona. Jednym z ważnych punktów tych spotkań były warsztaty „Zmapuj się”, w czasie których zostały omówione różne aspekty eksplorowania siebie i swoich doświadczeń. Kontynuowano spotkania „Zespół Aspergera i autyzm w najbliższym otoczeniu: co, gdzie i jak”, podczas których można było porozmawiać z terapeutą oraz innymi rodzicami dzieci w spektrum.

3.      Najbardziej znaczące działania.

    1. Realizacja projektów: LEMiada i Bajki Robotów. Kreatywnie oraz Międzypokoleniowego Festiwalu Ojce i Dziatki
    2. Wyspa Książka – kierunek Północ
    3. FEMINATYWA POLSKO-UKRAIŃSKA

4.      Nowe działania lub projekty w 2021 roku, które wykroczyły poza dotychczasową działalność Instytucji:

a.      Wyspa Książka – kierunek Północ, a w jej ramach nawiązanie partnerstw, realizacja międzynarodowej debaty z ekspertami; Jak zdobyć publiczność czytelniczą?, realizacja Dnia polskiego w Falturiltu w Norwegii.

b.      Vlog promujący nowości wydawnicze „Z Mediateki”, 19 odcinków, oglądany przez 10 000 osób.

5.      Tytuły premierowych wydarzeń repertuarowych/ tytuły wydawnictw płytowych/publikacji, które Instytucja zrealizowała w 2021 roku: nie dotyczy

6.      Zbiory pozyskane do Instytucji w 2021 roku:

a.        Książki: kupno – 50 406 egzemplarzy ( wzrost o 3 770 w porównaniu z rokiem ubiegłym) o wartości : 1 212 390, 92 ; dary 21 590 egzemplarzy o wartości 417 873,31

b.      Zbiory specjalne ( audiobooki, filmy, muzyka, multimedia edukacyjne, gry planszowe): Kupno – 4 936 egzemplarzy o wartości:  119 766,83; dary: 1 319 egzemplarzy o wartości: 24 585,26

7.      Działania (w tym kontynuowane), i/lub podjęte plany na rzecz przeciwdziałania skutkom katastrofy klimatycznej (w filozofii zielonej instytucji kultury, less waste, zeroemisyjnosci, itp.) realizowane w 2021 roku:

a.      Realizacja dwóch projektów dofinansowanych w ramach programu Zielona Kultura:

·   EKO SPOT - Zagospodarowanie przez pracowników biblioteki przy wsparciu wolontariuszy niewielkiego terenu usytuowanego przed Centrum Innowacji Przejście, którego dysponentem jest Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu - poprzez utworzenie mini ogrodu sensorycznego pełniącego funkcję letniej czytelni, przestrzeni edukacyjnej i miejsca spotkań społeczności lokalnej. W aplikacji Action Track została przygotowana ścieżka edukacyjna z elementami gry mobilnej. Oprócz informacji o roślinach, ich zaletach i zastosowaniu w aplikacji pojawiły się  interaktywne zadania poszerzające wiedzę dotyczącą znaczenia roślin w ekosystemie miejskim i bioróżnorodności. Przygotowana gra mobilna w oparciu o kody QR będzie dostępna dla szerokiego grona odbiorców wiosną 2022 roku oraz wykorzystywana podczas zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży.

·   Zielona ściana i zielony taras w FAMIE - Zaprojektowanie, dostarczenie i montaż konstrukcji metalowych w formie trejaży przy ścianach zewnętrznych budynku CBK Fama w przyziemiu. W donicach umieszczonych na trejażach wykonano nasadzenia roślinne z roślin wieloletnich, odpornych na trudne warunki klimatyczne: bluszcz pospolity, milin amerykański odmiana „Flamenco”oraz barwinek pospolity odmiana „Alba”.

·   Regularne powtórne wykorzystywanie materiałów bibliotecznych: zniszczone regały – do realizacji warsztatów majsterkowania w Multicentrum.

·   Ograniczenie drukowania materiałów graficznych ( plakatów, ulotek) i informowanie/ zachęcanie czytelników – akcja – zapamiętaj lub sfotografuj.

8.      Najważniejsze bariery i przeszkody w działalności Instytucji w 2021 roku:

a.      Zamknięcie instytucji w okresie 20 marca -25 kwietnia 2021 r. i sezonowe zamknięcia szkół, które uniemożliwiały prowadzenie stacjonarnej działalności lub mocno ją ograniczały. Działalność placówek: Multicentrum i Centrum Innowacji PRZEJŚCIE, które realizują działania trudne do przeniesienia do sieci np. warsztaty programowania robotów, warsztaty z wykorzystaniem klocków K’nex, Lego czy stanowisk VR była ograniczona, a oferta online nie cieszyła się już takim zainteresowaniem, jak w ubiegłym roku. Nowozatrudnieni pracownicy nie mają możliwości realizacji działań z obszaru edukacji czytelniczej stacjonarnie z powodu pojawiających się co chwilę ograniczeń.

b.      Przeniesienie CI PRZEJŚCIE- Filii nr 13 do budynku Mediateki – filii nr 58: okres zamknięcia filii, niepokój czytelników, obawy pracowników o redukcję etatów, ograniczenie powierzchni filii nr 58 i filii nr 13 wymusiło zmiany w ofercie i przeniesienie części działań do sieci, połączenie zbiorów i oferty sprawiało również trudność czytelnikom.

 

c.       Brak możliwości spotkań i wymiany doświadczeń między pracownikami w tak dużym zespole, ale też wizyt studyjnych czy wyjazdów branżowych np. na Targi Książki w Krakowie wpływa niekorzystnie na jakość i atmosferę pracy.

9.      W jakich przestrzeniach lub miejscach we Wrocławiu, poza stałymi miejscami lokalowymi wskazanymi w pkt. 6, instytucja prowadziła swoje działania?

a.      CYRKOWY FESTIWAL PODWÓRKOWY CYRKOPOLE-POLSKIE KLIMATY:

·   Lokalizacje: Plac przy Famie, Rynek Psiego Pola,  Park Jedności, Park przy Inflanckiej, Ulica Sycowska

b.      KONCERT ALICJI JANOSZ  2.07.2021 | liczba uczestników: 70 osób

·   Projekt Alicja Janosz Dzieciom powstał z miłości do dzieci i muzyki. Artystka wraz z Bartoszem Niebieleckim – producentem krążka, wzięła sobie za cel stworzenie takiej płyty, której słuchanie będzie przyjemne dla wszystkich członków rodziny.

·   Lokalizacja: skwer za Famą od strony ul. Sycowskiej

c.       FAMOWY PLAC ZABAW 23-27.08.2021 | 11:00-14:00| liczba uczestników: łącznie: 80| wstęp bezpłatny

·   Famowy Plac Zabaw został zrealizowany jako otwarta strefa warsztatów i animacji na świeżym powietrzu. Dzieci w wieku 7-12 lat mogły wziąć udział w zabawach ruchowych, warsztatach plastycznych oraz zajęciach cyrkowych.

·   Lokalizacja:  za Centrum Biblioteczno-Kulturalnym FAMA, ul. Krzywoustego, na betonowym podwórku i zielonym skwerku.        

d.      FEMINATYWA POLSKO-UKRAIŃSKA

·   Terminy: 20.08.2021 | 18.00 | Polsko-ukraińskie sąsiedztwo w perspektywie globalnej, 27.08 | 18:00 | Czas herstorii. Porozmawiajmy o dziejach kobiet, 3.09 | 18.00 | Feminizm prowincjonalny, 10.09 | 18.00 | O innym doświadczeniu

·   Lokalizacje: Concordia Design Wrocław, Wyspa Słodowa 7, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Szewska 37 / ogród, Arsenał Miejski (Muzeum Archeologiczne Oddz. Muzeum Miejskiego Wrocławia), ul. Cieszyńskiego 9

e.      Pozostałe fizyczne miejsca aktywności: Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza włącza się w akcje plenerowego czytania ( teatrzyk Kamishibai) i realizację zajęć we współpracy z CAL ami, Radami Osiedli, ale też inicjatywami mieszkańców np. osiedlu Wojszyce („Stacja Pawia Food & Chillout”); Realizujemy gry miejskie - w 2021 r. dołączyły: „Jak kura Adela zgubiła parasol”, inspirowana książkami Joanny Krzyżanek o kurze Adeli i kocie Papli „Powrót z Pirx” związany z twórczością Stanisława Lema, „Wybieg” inspirowany cyklem Zygmunta Miłoszewskiego o prokuratorze Teodorze Szackim czy Pierwsze Święta Filcowego Króliczka. Kolejną aktywnością w przestrzeni miasta są spacery literackie .

10.  Czy w 2021 roku Instytucja* otrzymała jakieś nagrody i wyróżnienia? Nie

11.  Typową grupa/ typowe grupy odbiorców Instytucji w 2021 roku:

a.      Dzieci

b.      Młodzież

c.       Dorośli

d.      Seniorzy/ seniorzy zależni

e.      Rodziny z dziećmi

f.        Rodziny z dziećmi

g.      Mieszkańcy Wrocławia

h.      Osoby ze specjalnymi potrzebami

12.  Która/e z nich są traktowane priorytetowo?

a.      Dzieci

b.      dorośli

c.       Seniorzy

13.  Grupa docelowa instytucji przy pomocy kategorii z segmentacji wrocławskich uczestników kultury użytych w badaniu Smartscope: Konsumenci kultury instytucjonalnej

14.  Odbiorcy  w liczbach wg stanu na 31.12.2021:

a.      Uczestnicy czynni działań edukacyjnych/artystycznych/warsztatowych: 24 650

b.      Czytelnicy (wypożyczający/kupujący książki): 103 430

c.       Uczestnicy wydarzeń (spektakle, koncerty, spotkania, itp.): 10 439

d.      Uczestnicy wydarzeń w sieci (liczba odwiedzających): 58 623

e.      Korzystający z zasobów na miejscu: 3 415

f.        Zwiedzający: 735 787

g.      Pozostałe kategorie odbiorców: brak

15.  Nota metodologiczna – liczba odbiorców.

a.      Uczestnicy czynni działań edukacyjnych/artystycznych/warsztatowych - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY ( m.in. listy obecności).

b.      Czytelnicy (wypożyczający książki) - aktywni użytkownicy sieci 39 filii MBP ( raport z systemu obsługi użytkowników ALEPH).

c.       Uczestnicy wydarzeń (spektakle, koncerty, spotkania, itp.) - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY.

d.      Uczestnicy wydarzeń w sieci (liczba odwiedzających) - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY.

e.      Zwiedzający (liczba odwiedzających biblioteki ) - raport z systemu obsługi użytkowników ALEPH.

f.        Korzystający z zasobów na miejscu - dane ze sprawozdań  działalności filii.

16.  Wydarzenia w liczbach wg stanu na 31.12.2021:

a.      Działania edukacyjne/artystyczne/warsztaty [liczba=suma wydarzeń]: 1 512

b.      Festiwale [liczba=suma wydarzeń]: 14

c.       Spektakle, koncerty: 5

d.      Wydarzenia w sieci [liczba wyświetleń dla wszystkich kanałów wydarzenia]: 70 703

e.      Wystawy [liczba=suma wydarzeń]: 82

f.        Publikacje [podać tytuł i nakład. W przypadku wydawnictw periodycznych liczba wydań/średni nakład wydania]: Nie dotyczy

17.  Pozostałe wydarzenia w liczbach wg stanu na 31.12.2021:

a.      Wydarzenia stacjonarne ze streamingiem online

1.      Lem mniej oczywisty – prelekcja dr Stanisława Kukurowskiego -w ramach LEMiady 2021 - wydarzenie na FB, WWW, YT - 4 343

2.      Stanisław Lem - reaktywacja - wykład prof. Beresia - w ramach LEMiady 2021 - post FB (ale nie stream), WWW +wydarzenie FB- 2 419

3.      Spotkanie z Katarzyną Wasilkowską, autorką książki “Już, już” - FB – 781

b.      Inne - działania online, które są prezentacją/promocją tekstów kultury/treści:

1.      "Z Tadeuszem Różewiczem - rok pierwszy":

       Cykl 6 krótkich filmów „Różewicz w obiektywie Adama Hawałeja – opowieści fotografa”. - FB, wydarzenie FB+ 6 video na YT, WWW=21 845

       Gesty poety - etiudy filmowe - FB, YT, WWW=6 009

       „Przystanek Wiersz. Tadeusz Różewicz” – 5 spotkań z wierszami Tadeusza Różewicza. FB, WWW, IG = 4 024

       Interaktywna mapka Wrocławia – „Śladami Tadeusza Różewicza”.FB, WWW=2 684

       Internetowa wystawa - „Tadeusz Różewicz – poeta obecny”– zdjęcia ze świata. WWW, FB=5 621

       Podcast Zuzanny Madurskiej poświęcony analizie wybranego wiersza Tadeusza Różewicza. post FB, YT, IG, WWW=11 908

2.      Przystanek wiersz / koordynacja Kamila Korzeniewska - WWW, IG, FB= 43 323

3.      Walka karnawału z postem – kampania czytelnicza - FB, WWW, IG - 36 626

4.      Mural pod numerem 1. Kamienica z książkami - FB, IG, WWW= 37 699

5.      Pasja czytania - posty FB, WWW, IG - 55 031

18.  Nota metodologiczna:

a.      Działania edukacyjne/artystyczne/warsztaty - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY

b.      Festiwale [liczba=suma wydarzeń] - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY

c.       Spektakle, koncerty - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY

d.      Wydarzenia w sieci [liczba wyświetleń dla wszystkich kanałów wydarzenia] – W wyświetleniach artykułu na stronie WWW dane pobrano z raportu Google Analytics strony www.biblioteka.wroc.pl za okres 01.01.2021-31.12.2021. W wyświetleniach na Facebooku dane pobrano ze statystyk danych postów lub wyświetleń video. W przypadku wyświetleń na YouTube dane pobrano z raportów YouTube konta MBP we Wrocławiu.

e.      Wystawy [liczba=suma wydarzeń] - dane ze sprawozdań  działalności filii i CBK FAMY

19.  Jak Instytucja podtrzymuje zainteresowanie odbiorców własną ofertą?

a.      Intensyfikacja działań w obszarze polecania literatury dla dzieci i dorosłych przez projekty takie jak "Mural pod numerem 1",” Przystanek Wiersz”, „Walka karnawału z postem”  czy „Pasja czytania”. Realizacja nowego działania -  vlog promujący nowości wydawnicze pod tytułem „Z Mediateki”. Zrealizowano 19 odcinków, które zostały  obejrzane przez 10 000 osób. Inną formą promocji literatury był cykl 10 filmów ”Nowości w kadrze” tworzony we współpracy z różnymi filiami.

b.      Międzypokoleniowy Festiwal Ojce i dziatki – nawiązanie partnerstwa z Fundacją Czas dzieci i realizacja działań stacjonarnych w okresie wakacyjnym – dla dzieci, które pozostały w mieście.

c.       Działania online, które są prezentacją/promocją tekstów kultury/treści:

·   "Z Tadeuszem Różewiczem - rok pierwszy":

1.      Cykl 6 krótkich filmów „Różewicz w obiektywie Adama Hawałeja – opowieści fotografa”.

2.      Gesty poety - etiudy filmowe

3.      „Przystanek Wiersz. Tadeusz Różewicz” – 5 spotkań z wierszami Tadeusza Różewicza.

4.      Interaktywna mapka Wrocławia – „Śladami Tadeusza Różewicza”.

5.      Internetowa wystawa - „Tadeusz Różewicz – poeta obecny”– zdjęcia ze świata.

6.      Podcast Zuzanny Madurskiej poświęcony analizie wybranego wiersza Tadeusza Różewicza.

Dostępność instytucji

1.      W jaki sposób Instytucja rozwija w 2021 roku swoją dostępność?

a.      dostępność ekonomiczna:

·   Oferta MBP (poza warsztatami w CI Przejście, MultiCentrum) jest  bezpłatna dla wszystkich.

b.      dostępność architektonicznej:

·   Szczegółowe informacje o dostępności architektonicznej wszystkich filii opublikowane zostały na stronie www MBP w deklaracji dostępności.

·   Fundacja Polska Bez Barier przeprowadziła badania dotyczące dostępności kilku naszych obiektów dla osób z niepełnosprawnościami, jej zalecenia są sukcesywnie wdrażane.

c.       dostępność mentalno-kompetencyjna:

·   W ramach dofinansowanego przez MKDNiS  projektu „Biblioteka dostępna dla wszystkich” bibliotekarze uczestniczyli w 8 szkoleniach i 2 spotkaniach związanych z tworzeniem oferty i komunikowaniem się z osobami niepełnosprawnymi:

1.      Jak dostosować instytucję kultury dla osób z niepełnosprawnością? Tworzenie dostępnych usług i dostępnej przestrzeni.

2.      Różni ludzie – różne potrzeby, standardy dostępności, projektowanie dostępnych wydarzeń kulturalnych w teorii i w praktyce.

3.      Savoir-vivre wobec osób niepełnosprawnych.

4.      Język inkluzywny.

5.      Techniki efektywnej komunikacji i tworzenia przystępnych tekstów.

6.      Standardy obsługi Czytelników z różnymi potrzebami.

7.      Jak komunikować się i tworzyć ofertę dla osób z niepełnosprawnością intelektualną?

8.      Spektrum autyzmu i neuroróżnorodność. Dostosowanie oferty i przestrzeni bibliotecznej dla osób w spektrum autyzmu.

·   Spotkania:

1.      Gdy nie widać tekstu – spotkanie na temat czytelnictwa osób niewidomych.

2.      Kultura i język Głuchych – spotkanie z osobą Głuchą w towarzystwie tłumaczki języka migowego.

W szkoleniach wzięło udział 209 osób.

d.      dostępność informacyjno-komunikacyjna:

·   Strona internetowa, Newsletter, media społecznościowe i aplikacja wykorzystywana do realizacji gier mobilnych i Wybornika Literackiego prowadzone są zgodnie z wymogami dostępności.

·   Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza we Wrocławiu umożliwia osobom głuchym lub słabosłyszącym korzystanie z pomocy tłumacza języka migowego online. Skorzystanie z usługi tłumacza języka migowego jest bezpłatne i nie wymaga wcześniejszego umawiania się na wizytę.

·   Dostępność treści jest monitorowana przez firmę opiekująca się stronami, która przygotowuje raporty dla redaktorów.

·   Na PJM tłumaczone były transmisje imprez organizowanych w ramach Festiwalu Równoleżnik Zero,  Feminatywa i projektu Laemiada oraz zaproszenie na konsultacje ”MOSTY ZAMIAST MURÓW: rozmowy z psychologiem w czasie pandemii”. Redaktorzy brali udział w szkoleniach z zakresu stosowania prostego języka i języka inkluzywnego.

e.      dostępność cyfrowa:

·         Strona internetowa MBP dostosowana  jest do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.

·         Serwis jest w pełni rozpoznawalny przez programy czytające dla osób niewidomych takich jak np. Window-Eyes, JAWS czy NVDA. Pełna obsługa serwisu jest możliwa zarówno przy pomocy samej klawiatury jak i myszki.

·         Multimedia, które zostały opublikowane po 23 września 2020 r. spełniają wymagania dostępności standardu WCAG 2.1 AA.

·         Redaktorzy strony uczestniczyli w licznych szkoleniach dotyczących dostępności cyfrowej.

·         W filiach MBP prowadzono kursy komputerowe dla seniorów, realizowany był projekt Wrocławski Wolontariusz IT.

·         dostępne na YouTube i FB zapisy spotkań Dyskusyjnych Klubów Książki, Festiwalu Podróżniczego Równoleżnik Zero, projektu „Z Tadeuszem Różewiczem rok pierwszy” i posiadają napisy.

2.      Jakie jeszcze konkretne działania zostały podjęte w celu zapewnienia dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami?

a.      Biblioteka przyjazna osobom z autyzmem. W 12 wrocławskich filiach umieścimy specjalne przygotowane materiały i grafiki, między innymi plany przestrzenne i instrukcje, które pozwolą na łatwiejszą orientację w bibliotekę i jej zbiorach. W każdy poniedziałek przygaszone światła i ściszone rozmowy będą indywidualnym zaproszeniem dla osób, które dobrze czują się w takiej właśnie atmosferze.

b.      W filii nr 29 działa grupa wsparcia dla rodziców i opiekunów dzieci w spektrum pod nazwą „Zespół Aspergera i autyzm w najbliższym otoczeniu: co, gdzie, jak”.

3.      Czy w roku sprawozdawczym prowadzone lub zlecone zostały szkolenia dla kadry Instytucji, a jeżeli tak, to w jakich tematach? Czy kadra uzyskała jakieś unikatowe/nowe kompetencje?

a.      Tak: Wszystkie osoby zarządzające zespołami wzięły udział w szkoleniach - Przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji.

b.      Bibliotekarze uzyskali kompetencje z zakresu promocji czytelnictwa- udział w szkoleniach organizowanych przez stowarzyszenia, instytucje i organizacje działające w obszarze książki i czytelnictwa.

c.       Bibliotekarze brali udział w szkoleniach branżowych -  dla administratorów systemu Academica.

d.      Bibliotekarze uzyskali kompetencje w obszarze komunikacji z osobami ze szczególnymi potrzebami, tworzenia dostępnej przestrzeni i oferty poprzez udział w szkoleniach z cyklu Biblioteka dostępna dla wszystkich.

4.      Czy w roku, który obejmuje sprawozdanie Instytucja poszerzyła posiadane zasoby materialne: objęła nowe lokale, przeprowadziła remonty, poczyniła inwestycje lub zdobyła zgody na działania ujmowane w planach remontowo-inwestycyjnych?

a.      Środki inwestycyjne na remont filii nr 57 przy ul. Szewskiej.

b.      Zakup licencji programu ALEPH wraz serwisem i multiwyszukiwarką PRIMO; zakup nowego sprzętu komputerowego i systemów zabezpieczeń zbiorów.

c.       Remonty i konserwacje bieżące filii bibliotecznych.

5.      Jakie granty (na realizację jakich projektów) pozyskała Instytucja w roku 2021?

a.      Wyspa Książka – kierunek Północ, Program Kultura: Działanie 2 Poprawa dostępu do kultury i sztuki, MF EOG 2014-2021: 100 000 Euro

b.      MKiDN – zakup nowości  wydawniczych: 200 000;

c.       LEMiada 2021 – „lemowa” olimpiada w Miejskiej Bibliotece Publicznej we Wrocławiu. Instytut Książki,  w programie Partnerstwo dla Książki: 18 400.

d.      BAJKI ROBOTÓW. KREATYWNIE. Narodowe Centrum Kultury,

w programie Edukacja Kulturalna: 30 000.

e.      Biblioteka dostępna dla wszystkich. Instytut Książki, w programie Partnerstwo dla Książki: 19 600.

f.        EKO SPOT, w programie Zielona Kultura: 4 775.

g.      „Zielona ściana i zielony taras w Famie”, w programie Zielona Kultura: 20 000.

Na sumę ogółem: 740 775

6.      Czy w Instytucji działają związki zawodowe? TAK

7.      Czy w Instytucji powołany jest pełnomocnik ds. równego traktowania? NIE

8.      Czy w Instytucji powołana jest komisja antymobbingowa? NIE

9.      Liczba spraw rozpatrywanych przez komisję antymobbingowa w 2021 roku. NIE DOTYCZY

10.  Czy w Instytucji:

11.  funkcjonują wewnętrzne mechanizmy, uregulowania zabezpieczające przed niewłaściwymi zachowaniami w relacjach pracowniczych jak np. mobbing, nierówne traktowanie, nadużycia seksualne? TAK

12.  są określone procedury na wypadek zaistnienia niewłaściwych zachowań w relacjach pracowniczych? NIE

 

POLITYKA PŁACOWA INSTYTUCJI

1.      Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w instytucji dla wszystkich pracowników: 4840,69

2.      Mediana wynagrodzenia w instytucji: 4278,54

3.      Najniższe i najwyższe wynagrodzenie w instytucji: 2900/138000

4.      Czy w Instytucji były zrealizowane w 2021 roku podwyżki wynagrodzeń? TAK

5.      Biorąc rok sprawozdawczy 2020 za 100% proszę wskazać wysokość funduszu wynagrodzeń w Instytucji wg stanu na 31.12.2021: 100%

6.      Czy w Instytucji są określone warunki przyznawania podwyżek? NIE

WSPÓŁPRACA I PARTNERSTWA

1.      Z jakimi instytucjami kultury podjęto współpracę w ciągu ostatniego roku?

a.      Stord Kulturhus /Norwegia, Stord Public Library/ Norwegia, Instytuty Polskie (Słowacja, Hiszpania, Rumunia, Rosja, Izrael), Wrocławski Teatr Pantomimy, Instytut Książki, Ośrodek Postaw Twórczych, CAPITOL, WCI, WCRS, Strefa Kultury Wrocław, Wrocławskie Centrum Seniora, Muzeum Pana Tadeusza, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Kino Nowe Horyzonty, Teatr Współczesny we Wrocławiu, Teatr Lalek we Wrocławiu.

2.      W jakim zakresie współpracowano?

a.      Stord Kulturhus i Stord Public Library – partner projektu Wyspa Książka – kierunek Północ: Międzynarodowa debata - Jak zdobyć nową publiczność czytelniczą?; Dzień polski na Festiwalu Falturiltu w Norwegii z udziałem trzech autorów z Polski.

b.      Instytuty Polskie (Słowacja, Hiszpania, Rumunia, Rosja, Izrael) - Promocja Cyklu 4 etiud filmowych (pantomimicznych) – „Gesty poety”.

c.       Instytut Książki – ogólnopolska akcja Mała Książka – Wielki Człowiek

d.      Ośrodek Postaw Twórczych – realizacja projektu CyberMistrz

e.      CAPITOL – Czytanie na Dywanie

f.        WCI – Wrocław na językach świata

g.      WCRS – Wyprawka Wrocławska, dystrybucja Wrocławskich Kart Seniora

h.      Strefa Kultury Wrocław – Mikrogranty

i.        Muzeum Pana Tadeusza - współpraca merytoryczna: Literacki Kalendarz Adwentowy

j.        Muzeum Narodowe we Wrocławiu - współpraca merytoryczna: Literacki Kalendarz Adwentowy

k.       Kino Nowe Horyzonty - współpraca podczas festiwali filmowych kierowanych do dzieci

l.        Teatr Współczesny we Wrocławiu- współpraca oparta na rzecznictwie / promocja

m.    Teatr Lalek we Wrocławiu - współpraca oparta na rzecznictwie / promocja

3.      Z jakimi organizacjami pozarządowymi, placówkami oświatowymi, radami osiedli, CAL-ami etc. Instytucja współpracowała w ciągu ostatniego roku?

a.      Organizacje:

·         Fundacja Go N' Act, Stowarzyszenie Liga Niezwykłych Umysłów, Stowarzyszenie CoderCrew, CoderDojo, Roboklocki, CoSpher, Girls in Tech – Poland, Fundacja Interaktywne Centrum Poznawcze Collect, Excellent English, Stowarzyszenie Żółty Parasol, Stowarzyszenie „Iskierka”, Stowarzyszenie Studenckie Wiggor, Niezależne Zrzeszenie Studentów, Stowarzyszenie Studentów Urbanistyki Cardo, Śląskie Towarzystwo Genealogiczne, Stowarzyszenie Ludzi Wieku Senioralnego, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,  ul. Nowowiejska 29 i 102, Wrocławskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Fundacja Omniveda, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Zespół Pracy Socjalnej Nr 5, Stowarzyszenie Klub Koloseum, Gabinet Edukacyjno -  Terapeutyczny TU Du, Teatrzyk Dwie Dorotki, Serce Szczepina, Fundacja Opieka i Troska, Centrum Terapeutyczno-Rehabilitacyjne „Ostoja”, Stowarzyszenie „Druga Runda”, , Klub Seniora i Świetlica Środowiskowa w Lipie Piotrowskiej, Młodzieżowe Centrum Sportu, Dom Kultury ANIMA, „Rodzinkowo” Centrum Rozwoju i Wsparcia Psychologiczno-Pedagogicznego, Turystyczny Klub Seniora Pani Jadwigi Spychalskiej, Towarzystwo Miłośników Wrocławia, Fundacja Aktywny Senior; Wrocławskim Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR 3

b.      Rady Osiedli: Gądów-Popowice, Grabiszyn – Grabiszynek, Huby, Klecina, Krzyki – Partynice, Lipa Piotrowska, Maślice, Nowy Dwór, Ołbin, Ołtaszyn, Oporów, Psie Pole – Zawidawie,

c.       Placówki oświatowe:

·         Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UW

·         Policealne Studium Animatorów Kultury SKIBA

·         39 Filii MBP lokalnie współpracuje z wieloma szkołami i przedszkolami.

d.      Współpraca poza Wrocławiem:

·         SP Kiełczów, SP Mirków, Mini-Bambini Kiełczów, Wesoła Kraina Kiełczów, Happy Bees Mirków

4.      Z jakimi partnerami pozainstytucjonalnymi i nieformalnymi (grupami, amatorami, twórcami indywidualnymi/ niezrzeszonymi) Instytucja współpracowała w ciągu ostatniego roku?

·         Z animatorami kultury  - m.in. w ramach Klubu Rodzica - bajeczki Pani Teatrzyk-Pani Klaudia Kąca-Jasic.

·         Z pasjonatami poezji – Pani Zuzanna Madurska – podcast Młodość poezji Cz. 1 Nieznany list, czyli kwestia (nie)wiary w poezji Tadeusza Różewicza.

5.      Proszę opisać ważnych partnerów, których Instytucja pozyskała w 2021 roku:

·         Stord Kulturhus w Norwegii

·         Fundacja Czas Dzieci

·         Teatr Pantomimy

WIZERUNEK I OCENA POZYCJI W POLU KULTURY

1.      Czy ogólnie rzecz biorąc, w praktyce działalności Instytucji są takie działania, których rezultaty umocniły jej pozycję w polu kultury? Jeśli tak, to jakie i w jaki sposób?

a.      Wyspa Książka - kierunek Północ. Organizacja międzynarodowej debaty Jak zdobyć nową publiczność czytelniczą? / How to gain a new reading audience? z udziałem ekspertów (Agnieszka Karp-Szymańska (PL) Fundacja Czas Dzieci, Trond Onarheim (NO) – koordynator festiwalu Falturiltu  w Stord Arts Centre,Camilla Ruhs (NO) –Biblioteka Publiczna w Stord, Peter Jenkins (ENG) – międzynarodowy menadżer BookTrust, pomysłodawca międzynarodowej sieci współpracy na rzecz promocji książki od najmłodszych lat , Gabriela Dul (PL) – koordynatorka projektów bookstartowych w Instytucie Książki, Martyna Chuderska (PL) – dziennikarka Polskie Radio Dzieciom) zwróciła uwagę środowiska na rolę współpracy wielu sektorów w celu skutecznych działań proczytelniczych oraz poruszyła kwestię docierania do  nieczytających rodziców.  Debata zainicjowała proces prac nad poszerzeniem kręgu odbiorców działań proczytelniczych; Udział w międzynarodowym projekcie, wzajemna wymiana doświadczeń zespołów organizujących festiwale podczas Job Shadowing i Dnia polskiego na festiwalu Falturiltu w Norwegii wpłynęła na rozwój i profesjonalizację kadry zarządzającej. Uczestnicy job shadowing poznali metody finansowania wydarzeń u partnera, nowatorskie metody pracy z dziećmi oraz sposoby komunikacji z lokalną społecznością.

2.      Rok 2021 to drugi rok szczególnych warunków funkcjonowania w kontekście pandemii COVID-19. Jakie były najważniejsze działania podjęte przez Instytucję, aby realizować jej cele?

·         Zadbano o bezpieczeństwo pracowników i użytkowników (środki ochrony osobistej dla pracowników: maseczki, środki do dezynfekcji ).

·         Po okresie zamknięcia od 20 marca do 24 kwietnia wydłużono godziny otwarcia 12 największych filii i otwarto 11 z nich w soboty, co zapewniło większą dostępność do zbiorów dla mieszkańców w sytuacji obowiązujących limitów osób na 1m2, zwiększono limit wypożyczanych zbiorów oraz wydłużono czas ich zwrotu.

Sprawozdanie przygotowała Anna Janus – zastępczyni dyrektora ds. merytorycznych Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Tadeusza Różewicza we Wrocławiu, e-mail

 

Metadane

Data publikacji : 01.08.2022
Podmiot udostępniający informację:
Miejska Biblioteka Publiczna im. Tadeusza Różewicza we Wrocławiu
Osoba wytwarzająca/odpowiadająca za informację:
Anna Janus
Osoba udostępniająca informację:
Marta Gieruń

Opcje strony

do góry